Απίστευτη άγνοια; Ανδρέας Ανδριανόπουλος

Παύλος Παυλίδης- Βάλια Καπάδαη

Είναι απίστευτη η άγνοια με την οποία πολιτικές αρχές και δημόσιοι παράγοντες στη Ελλάδα αντιμετωπίζουν την πραγματικότητα και τις εξελίξεις. Δίχως ίχνος διορατικότητας και διάθεση αναλυτικής προσέγγισης του μέλλοντος, αντιμετωπίζουν οι πάντες το σήμερα με όρους του χθες. Στην οικονομία δεν χρειάζονται ιδιαίτερες αναλύσεις. Το γεγονός πως το καινούργιο μνημόνιο επαναλαμβάνει κατά τα δύο τρίτα όρους των δύο προηγουμένων, αποδεικνύει πέραν κάθε αμφισβήτησης ορισμένες αλήθειες.

Κυρίως πως δεν ήταν τα μνημόνια που απέτυχαν κι οδήγησαν στα σημερινά αδιέξοδα αλλά το γεγονός πως ουδέποτε εφαρμόσθηκαν, είτε λόγω φαυλότητας του πολιτικού μας συστήματος είτε λόγω συντονισμένων αντιδράσεων των διάφορων βολεμένων συντεχνιών και εθισμένων στην προσοδοθηρία κοινωνικών ομάδων. Πως μπορεί λοιπόν κάποιος να ελπίζει πως τη φορά αυτή τα απαραίτητα διαρθρωτικά μέτρα θα εφαρμοσθούν; Κι από μια κυβέρνηση μάλιστα που δεν τα πιστεύει και δεν σταματά να δηλώνει πως τα απεχθάνεται; Eξ' ού και η υποψία παραγόντων του εξωτερικού για την δυνατότητα υλοποίησης της συμφωνίας που συνομολογήθηκε.

Είναι επίσης εξωπραγματικό να γίνεται κουβέντα σε αυτές τις εκλογές για αντιπαράθεση του παλιού με το καινούργιο. Τι είναι επιτέλους παλιό και τι καινούργιο σήμερα στην Ελλάδα; Όλα τα πολιτικά σχήματα ουσιαστικά εκφράζουν το παλιό. Διότι δεν προτείνουν πολιτικές που να διαφέρουν από το χθες. Δεν υπάρχει στο πολιτικό τους οπλοστάσιο τίποτε καινούργιο. Πχ, όλοι εμμένουν σε εκλογικό σύστημα που στηρίζεται στον σταυρό προτίμησης. Διότι θέλουν την διαιώνιση των πελατειακών πρακτικών και της διαφθοράς. Που το σύστημα του σταυρού επωάζει και οικοδομεί. Όλοι καταγγέλλουν τον νεοφιλελευθερισμό, επιμένοντας στην διαιώνιση του μεγάλου κράτους, στην ευημερία των συντεχνιών του δημόσιου τομέα και στις ατέλειωτες φορολογικές επιβαρύνσεις. Περιποιούν τιμές σε ξεπερασμένα ιδεολογικό-πολιτικά σχήματα, συντηρητικά η αριστερά, που όμως εδώ και χρόνια έχουν διαγραφεί από τον πολιτικό χάρτη ης Υφηλίου. Τίποτε καινούργιο δεν παίζει πρωταγωνιστικό ρόλο στις ιδέες η τις πολιτικές τους πλατφόρμες. Από πουθενά η χώρα δεν δείχνει να ανοίγει πανιά για το μέλλον. Μάλλον οδεύει πλησίστια σε ένα γνωστό σκυθρωπό παρελθόν.

Τα ζητήματα της οικονομίας έχουν πλέον κουράσει την κοινή γνώμη που συνέχεια ακούει προβλέψεις που διαψεύδονται, κινδυνολογίες που διαλύονται στον αέρα και κραυγές πανικού η συσπείρωσης που σύντομα ξεχνιούνται. Όλες οι πολιτικές παρατάξεις επενδύουν σε εκλογικές διεξόδους περιφρονώντας τις δυνατότητες των αγορών να εντοπίσουν λύσεις. Εντούτοις η επιστήμη έχει αποδείξει πως μέσα από τις λειτουργίες των αγορών επιτυγχάνονται σημαντικές αυξήσεις στα συστήματα κοινωνικής στήριξης παρά μέσα από την κάλπη (βλ σχετ. Harold Demsetz, Economic, Legal, and Political Dimensions of Competition, 1982, σελ. 75-76).

Είναι επίσης χαρακτηριστικό πως ακόμη και μελέτες που προσπαθούν να αποδείξουν πως το δημόσιο είναι παραπάνω από απαραίτητο για την ανάπτυξη και για κάθε λογής οικονομική πρόοδο αποφεύγουν να αναφερθούν σε αυτή καθ' εαυτή την λειτουργία του κράτους και των επιχειρηματικών του βραχιόνων. Επιμένουν πως το κράτος είναι απαραίτητο για την προσφορά υποδομών και των οικονομικών μέσων για έρευνα και ανάπτυξη σε τομείς που τα ρίσκα είναι μεγάλα και η επιχειρηματική πρωτοβουλία διστακτική (βλ. σχετ. Mariana Mazzucato, Το Επιχειρηματικό Κράτος. Εκδ. Κριτική, 2015). Δεν υπάρχει όμως κανείς που να έχει αρνηθεί τον ρόλο του δημοσίου στην δημιουργία υποδομών. Αντίθετα, επανειλημμένα οι οπαδοί της ελεύθερης οικονομίας έχουν επισημάνει την σημασία του κράτους για ενεργό ρόλο σε τομείς της οικονομίας που ο ιδιωτικός τομέας δεν μπορεί η δεν επιθυμεί να αναμιχθεί. Οπως επίσης δεν έχει ποτέ αμφισβητηθεί ο ρόλος του κράτους, με τα φορολογημένα μας χρήματα βέβαια, στην δημιουργία λογής υποδομών (αυτοκινητόδρομοι, λιμάνια, αεροδρόμια κλπ). Οι παρεμβάσεις αυτές λοιπόν δεν προσθέτουν τίποτα καινούργιο - παραβιάζουν ανοιχτές πόρτες.

Μερικές αρχές είναι απαραίτητες για να ξεκαθαρίσουμε τι συνιστά το 'καινούργιο' στο οικονομικό γίγνεσθαι της χώρας. Μερικές απ' αυτές είναι η ανακήρυξη της φορολογίας σε μαύρη τρύπα της λειτουργίας του κράτους μια κι αυτή, σαν ένοπλη ληστεία, αφαιρεί το βιός των πολιτών τροφοδοτώντας την δημόσια διαφθορά (που μοιράζονται τα λεφτά αυτά;) Η διαφθορά αντιστοιχεί σε τρείς φορές περίπου τον πραγματικό όγκο του δημόσιου τομέα. Η δημοκρατία καταλήγει να απάγεται από τις βολεμένες συντεχνίες, τις κρατικοδίαιτες κοινωνικές ομάδες, τις ομάδες των κλεπτοκρατών και τους βαρυγκομούντες εισπράκτορες δημοσίων παροχών που αισθάνονται πως όλοι οι άλλοι είναι υποχρεωμένοι να τους προσφέρουν. Οι σοφιστές του σοσιαλισμού που προπαγανδίζουν την παντοδύναμη παρουσία του δημοσίου σαν σωτήρα δήθεν των αδυνάτων μοιάζουν με Μακιαβέληδες της κλεπτοκρατίας. Γιατί έτσι την καλλιεργούν και την επεκτείνουν. Οι κυβερνήσεις είναι αυτές που προκαλούν οικονομικές κρίσεις και εκδίδουν, όταν δεν υπάρχει έλεγχος (λ.χ. το ευρώ) πληθωριστικό χρήμα. Χαμηλότεροι φόροι, περιορισμός του βάρους των εξόδων του κράτους, ελαχιστοποίηση της κλεπτοκρατίας και του ΦΠΑ είναι οι μόνοι τρόποι εξασφάλισης ανάπτυξης και προόδου. Η ισότητα είναι ένας απόλυτα ουτοπικός οραματισμός. Μόνο ο θάνατος εξασφαλίζει την απόλυτη ισότητα. Ο εξισωτισμός προκαλεί τον θάνατο της κοινωνίας μετατρέποντας τους πολίτες σε ζωντανούς νεκρούς.

Υπάρχουν κι άλλα ζητήματα που πλαισιώνουν το καταθλιπτικό μας μέλλον αλλά  δεν απασχολούν όσο θα έπρεπε τις εγκεφαλικές μας αναζητήσεις. Δύο είναι τα κυριότερα από αυτά. Η γελοιοποίηση της θεσμικής λειτουργίας της χώρας σίγουρα καταλαμβάνει την πρώτη θέση. Χώρα δίχως βαθιά ριζωμένους θεσμούς, με σοβαρότητα και βάρος στην εφαρμογή τους, δεν έχει μέλλον. Όπως σημαντικές έγκυρες μελέτες έχουν αναδείξει πως η ελαφρότητα των θεσμών υπονομεύει την αποτελεσματικότητα της διακυβέρνησης και τινάζει στον αέρα κάθε προοπτική ευημερίας και συνοχής (βλ. σχετ. Daron Acemoglou και James A. Robinson, Γιατί Αποτυγχάνουν τα Εθνη. Εκδ. Λιβάνη, Αθήνα, 2013). Ο τραγέλαφος που επικρατούσε μέχρι πρόσφατα στο πολιτικό σύστημα της χώρας με μια κυβέρνηση που παρέπαιε κονταροχτυπούμενη με την μισή της κοινοβουλευτική ομάδα, μη ανταλλάσσουσα σχεδόν κουβέντα με την Πρόεδρο της Βουλής και αλληλοκατηγορούμενη με την αντιπολίτευση, της οποίας όμως οι ψήφοι την κρατούσαν στα πόδια της (!!), δεν είχε - καθόσον ενθυμούμαι - πουθενά προηγούμενο. Χώρια βέβαια από τα απίθανα κι ευτράπελα που συνέβαιναν στο ελληνικό κοινοβούλιο σε περίπου καθημερινή βάση. Ποιος πράγματι κυβερνούσε ουσιαστικά την χώρα, και με ποιόν συνομιλητή μπορούσαν αξιόπιστα να συνδιαλλαγούν ξένοι πιστωτές και άλλοι ενδιαφερόμενοι οικονομικοί, επενδυτικοί και διπλωματικοί παράγοντες;

Σοβαρότερο όμως πρόβλημα για την συνοχή και ομαλότητα της ελληνικής κοινωνίας είναι αυτό που συμβαίνει με το ανεξέλεγκτο κύμα μεταναστών από την Ασία και την Αφρική. Από μήνες είχα επισημάνει τον βλακωδώς επικίνδυνο τρόπο αντιμετώπισης των χιλιάδων παράνομα εισερχομένων στη χώρα. Ουδείς ασχολήθηκε ποτέ σοβαρά με το ποιοι είναι αυτοί κι από που έρχονται. Μοναδική ενασχόληση των αρχών (;) υπήρξε πάντα η εικονική ουσιαστικά 'ταυτοποίησή' τους και η απαλλαγή από την παρουσία τους. Μέσω διοχέτευσής τους σε 'ανθρώπινες χωματερές' (σε νησιά, η πάρκα και στρατόπεδα μεγάλων πόλεων) με πλήρη αδιαφορία στην ουσία για τις μετέπειτα τύχες τους. Οι περισσότεροι των πολιτικών αρχών ήλπιζαν μέσα τους να καταλήξουν - κλείνοντας τα μάτια στο πως - σε κάποια άλλη Ευρωπαϊκή χώρα η να χαθούν στην χοάνη των ελληνικών αστικών κέντρων. Με κροκοδείλια δάκρυα από Ευρωπαίους και ΟΗΕ για τις τύχες τους. Οι οποίοι ξεχνούν πάντα τεχνηέντως ποιες κοινωνίες υφίστανται τις πιέσεις και τι συνέπειες ακολουθούν. «Ο καλός διπλωμάτης θυμάται πάντα αυτό που πρέπει να ξεχνάει», έλεγε, αποτυπώνοντας με ακρίβεια την σημερινή πραγματικότητα, ο Χάρολντ ΜακΜίλλαν . Πότε κινηματογραφήθηκαν οι εισερχόμενοι παράνομα από την ξηρά η την θάλασσα, σαν πειστήρια για τις διαδρομές τους, ώστε να αντιληφθούν ο ΟΗΕ και οι αρμόδιες ευρωπαικές αρχές τις ευθύνες τους; Πως μπορεί να αποκλεισθεί το ενδεχόμενο πολλοί 'πρόσφυγες' να είναι τζιχαντιστές σε διατεταγμένη υπηρεσία - με στόχους ανατρεπτικούς όχι μόνο απέναντι στην Ελλάδα αλλά και την Ευρώπη γενικότερα. Όταν υπάρχει άγνοια για το ποιοι ακριβώς είναι, εξ ίσου σκοτεινοί παραμένουν οι στόχοι και οι προθέσεις τους.

Εύκολα κάποιοι είναι έτοιμοι να περερμηνεύσουν κάθε άποψη που διαφέρει με τις ιδεοληψίες τους. Δεν είσαι θρησκόληπτος όταν θέλεις να αποφύγεις την μετατροπή της χώρας σου σε θρησκευτικό προτεκτοράτο κάποιων άλλων αντιλήψεων και αρχών. Υποθέτω πως η Ευρώπη ελκύει τα κύματα των 'προσφύγων' (κανείς δεν ξέρει πόσοι και ποιοί είναι πραγματικοί πολιτικοί πρόσφυγες) από Ασία, Αφρική και Μέση Ανατολή λόγω πολιτικής ανοχής και ανεξιθρησκείας. Οφείλουμε όμως να αμυνθούμε όταν οι ερχόμενοι επιθυμούν να επιβάλουν τον δικό τους φανατισμό πάνω στις κοινωνίες μας. Δεν με ενδιαφέρει να σέβομαι την θρησκεία τους όταν οι αξίες της κοινωνίας μας δεν επιβάλουν να σεβόμαστε, δια της βίας, την δική μας. Σε όποιον δεν αρέσει, δεν έρχεται. Δεν θα επιβάλει όμως με το έτσι θέλω, στην Ευρωπαϊκή κοινωνία, τις δικές του αξιακές αρχές. Αν επιθυμεί την ασφάλεια και την σιγουριά του Ευρωπαϊκού περιβάλλοντος να εγκαταλείψει τις ισλαμικές του προκαταλήψεις. Δεν θα επιβάλει τους δικούς του κοινωνικούς και οικογενειακούς κώδικες στο δικό μας πολιτιστικό περιβάλλον ! Όταν φέρεται και συμπεριφέρεται υπονομευτικά για την κοινωνία μας, δεν μπορεί να γίνεται αποδεκτός. Όπως λέει και μια παλιά Ευρωπαϊκή παροιμία: 'Οταν κάτι μοιάζει με πάπια, κολυμπάει σαν πάπια και κράζει σαν πάπια, τότε είναι πάπια' .

Από εκεί κι έπειτα επιβάλλεται η άσκηση της εθνικής κυριαρχίας της Ελλάδας σαν κράτους και η αντιμετώπιση του προβλήματος στην ρίζα του. Ανεξάρτητα συμφωνιών κι αποφάσεων - ευχολογίων - της Ευρ. Επιτροπής αυτό που αντιμετωπίζουμε τώρα είναι κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Με κίνδυνο αλλοίωσης της εθνικής υπόστασης της χώρας και της πληθυσμιακής της σύνθεσης. Ο ΟΗΕ και οι Ευρωπαίοι οφείλουν να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις που τους αναλογούν η να κάνουν στην μπάντα. Κριτική εκ του ασφαλούς έχουμε μπουχτίσει να ακούμε. Μόνο όσοι μετέχουν στο πρόβλημα έχουν δικαίωμα άποψης. Και είναι δυνατόν να εισακουσθούν. Δεν είναι δυνατόν τα ελληνικά νησιά να μετατρέπονται σε αποικίες μουσουλμάνων εισβολέων και οι Ευρωπαίοι να ακούν κριτική για τις ελλιπείς υποδομές που υπάρχουν. Ποιος τους ζήτησε να έλθουν, και δεν τους υποδέχεται κατάλληλα; Όσο για την ανθρωπιστική πλευρά του πράγματος το ουσιαστικό ερώτημα παραμένει. Γιατί στην Ελλάδα; Γιατί στην Ευρώπη; Υπάρχουν μουσουλμανικές χώρες κοντύτερα και πλουσιότατες. Γιατί αυτές δεν ελκύουν τους ομόπιστους των καθαρμάτων του Χαλιφάτου που βεβήλωσαν τον Ελληνο-Ρωμαικό πολιτισμό με την ανατίναξη των αρχαιολογικών θησαυρών της Παλμύρας; Αν δεν δώ μαζικές κινητοποιήσεις διαμαρτυρίας των μουσουλμάνων της Δύσης γι' αυτή την βαρβαρότητα, δεν πρόκειται πλέον να είμαι ανεκτικός απέναντι σε κανένα, μετριοπαθή υποτίθεται, μουσουλμάνο!!

Το μέλλον λοιπόν είναι ζοφερό. Με την πολιτική διάταξη που επικρατεί στη χώρα δεν είμαι αισιόδοξος για το μέλλον. Έχουμε όμως οι πολίτες κυρίως ευθύνη. Εφ' όσον χωνεύουμε τις μετριότητες που μας σερβίρουν, είμαστε συνυπεύθυνοι για τις τύχες μας.

Ανδρέας Ανδριανόπουλος